Kultura w dyskursie obywatelskim

Autor prezentuje kolejną monografię, której podstawowa teza wyznacza warunek konieczny integracji europejskiej, jakim jest kultura, jako podstawa i treść dyskursu obywatelskiego (rodzaj wydzielony przez autora jako samodzielny) oraz zasada demokracji. Kultura jest ujmowana jako system trójwymiarowy. Jego zewnętrzny krąg wyraża odniesienie do sfer życia społecznego, identyfikowanych jako orientacje: normatywna, którą reprezentuje religia i polityka, instrumentalna – technika i ekonomia, kognitywna – złożona z nauki i edukacji oraz ekspresywna – tj. literatura i sztuka. Centrum struktury stanowi kultura, do której wskazane dziedziny wnoszą swój udział, ona natomiast wyraża jedność w różnorodności, a zarazem nadaje im status socjologiczny. Struktura ta (kultura jako system) jest wypełniona opracowaniami autorskimi. Trójelementowy system kultury jest w stosunku do dyskursu obywatelskiego mechanizmem, który go tworzy, a zarazem jest przez niego tworzony. Jest natomiast interpretowany odmiennie, tj. parametrycznie, przy zachowaniu symetrii między czterema orientacjami kultury jako systemu a rodzajem parametrów. Dyskurs obywatelski jest bowiem kategorią o funkcji analogicznej do funkcji kultury w roli centrum, tj. łączy komunikacyjnie cztery parametry. Pozycje naczelną zajmuje parametr językowy, ponieważ język jest warunkiem koniecznym każdego dyskursu, a więc także obywatelskiego. Ponieważ dyskurs obywatelski zakłada osiąganie celu poprzez środki językowe, jest opisywany prakseologicznie jako szczególna postać sprawności komunikacyjnej. Aby taki cel został w dyskursie obywatelskim osiągnięty, konieczne jest ustalenie cyrkulacji, dokonującej się między uczestnikami dyskursu obywatelskiego. Działanie werbalne, pragmatyczne, komunikatywne byłoby tylko instrumentalnym, gdyby u jego podstaw nie było wartości, za którymi opowiadają się uczestnicy dyskursu obywatelskiego, lub przeciw którym występują. Dlatego dyskurs obywatelski wymaga parametru aksjologicznego, który jest zarazem wynikiem systemu kultury i wskazanych parametrów. Powstał w ten sposób system komplementarny, którego wyrazem jest sformułowany przez autora „dekalog”. Na tej podstawie ustalona została zasada proporcjonalności: kultura jest warunkiem porozumienia się w dyskursie obywatelskim, jego zaś prowadzenie wymaga negocjacyjnego ustalenia consensusu semantycznego dla każdego zbioru tematycznego. Książka pt. Kultura w dyskursie obywatelskim jest przeznaczona dla tych odbiorców, którzy są zainteresowani tematyką społeczną, polityczną, kulturoznawczą oraz zagadnieniami dyskursu.