Emil Zegadłowicz, Maria Koszyc-Szołajska, Wasz korespondent donosi (dramat w trzech aktach)

Spośród bogatego dorobku artystycznego Emila Zegadłowicza (1888–1941) wiele jego dzieł, zwłaszcza tych powstałych po roku 1938, nie doczekało się dotychczas publikacji, stąd też twórczość pisarza znana jest wciąż fragmentarycznie.

Dramat Wasz korespondent donosi jest nieznanym w historii polskiej literatury XX wieku i niepublikowanym dotychczas dziełem Emila Zegadłowicza. Sztuka powstała w latach 1939–1940, nie została opublikowana, ponieważ jej rękopis zaginął w czasie wojny w archiwum Stefana Jaracza. Obecnie drukowana edycja krytyczna dzieła rekonstruuje tekst sztuki na podstawie przekazów rękopiśmiennych sporządzonych przez autora, który odtworzył z pamięci tekst pierwszej redakcji dzieła. Konfrontacja wszystkich zachowanych wersji sztuki Wasz korespondent donosi pozwala na odtworzenie niemal w całości jej treści, co więcej – umożliwia śledzenie procesu konceptualizacji dzieła na przestrzeni prawie dwóch lat.

Akcja dramatu rozgrywa się w pałacu hrabiego Anzelma Czerniowskiego, konserwatywnego, gorliwego obrońcy tradycyjnego porządku społecznego i obyczajowego. Pierwowzorem tej postaci był hrabia Zdzisław Tarnowski, rezydujący w rodowej posiadłości w Dzikowie. Taką identyfikację uzasadniają wszystkie przytoczone w dramacie szczegóły, oddające z iście reportażową ścisłością historię i tło faktograficzne żywota mieszkańców dzikowskiego zamku. Tematyką dramatu są polityczne przemiany społeczeństwa polskiego XX wieku, a przede wszystkim problematyka roli społecznej i budzącej się świadomości chłopskiej.

Książka kierowana jest do szerokiego kręgu odbiorców, zarówno do czytelnika nieprofesjonalnego, jak i historyków literatury (w tym szczególnie znawców dziejów dramatu polskiego okresu dwudziestolecia międzywojennego).